Pandemic teriminin tıbbi anlamı :a. 1. Pandemi özelliği gösteren, geniş bir saha üzerinde salgın olarak görülen; 2. Geniş bir sahaya yayılma niteliği gösteren hastalık, salgın hastalık.
Pandemic teriminin sözlük anlamı : Yaygın
Pandemi bir kıta veya tüm dünya yüzeyi gibi çok geniş bir alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara (epidemi) verilen genel addır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’ne göre bir salgın hastalık üç koşul sağlandığında pandemi olarak adlandırılabilir;
1. Toplumun daha önce maruz kalmadığı bir hastalığın ortaya çıkışı
2. Hastalığa sebep olan etmenin insanlara bulaşması ve tehlikeli bir hastalığa yol açması
3. Hastalık etmeninin insanlar arasında kolayca ve devamlı olarak yayılması
Bir hastalık veya tıbbi durum sadece yaygın olması ve çok sayıda insanın ölümüne yol açması nedeniyle pandemi olarak nitelendirilemez, aynı zamanda bulaşıcı olması gereklidir. İnsanlık tarihinin büyük bölümünde bölgesel ve özellikle kıtasal nüfus nispeten birbirlerinden izole idi. Ancak günümüzde hava, deniz ve kara ulaşımı, yolculuk hızı, yolcu ve mal taşıma hacmi giderek artan oranlarda genişlemeye devam etmektedir. İnsan hareketliliği 18. yüzyıldan bu yana 1.000 kat artış göstermiştir. Özellikle geçen yüzyıldan itibaren kıtalar arası iletişimde büyük artışlar olmuştur. Küresel ulaşım ağının genişlemesinin üç önemli sonucu enfeksiyon hastalıkları pandemisi, vektör istilası olayları ve vektör kaynaklı patojen ithalatıdır. Pandemiler ve seyahat olguları birlikte değerlendirilirse, gerekli önlemler alınmadığında gelecekte pandemilerin eskiye oranla daha geniş kitleleri etkileyeceği ve daha çok sayıda ölümlere yol açacağı kuşkusuzdur. Son yirmi yılda dünya genelinde çok sayıda ciddi enfeksiyon hastalıkları salgınları görülmüştür. Ebola, domuz gribi, Zika, SARS, MERS, kuş gribi ve norovirüs salgınları en önemli örnekler olarak sayılabilir. Bu salgınlardan etkilenen ülkelerde yüksek maliyetlere ve binlerce can kaybına neden olmuşlar ve halk sağlığı altyapıları harap olmuştur. Gelecekte sık ve düzenli olarak karşılaşacağımız pandemik enfeksiyon hastalıkları insanlığın en önemli sorunları arasında yer alacaktır.