Çin malı mobilya aksesuarına Avrupa kılıfı

Çin malı mobilya aksesuarlarına karşı uygulanan anti damping vergisini ödemek istemeyen bazı firmaların, ürünleri Avrupa ve Amerika’dan Türkiye’ye soktukları tespit edildi. MAKSDER Başkanı Munis Tezbaşaran, piyasada Avrupa malı diye satılan ürünlerin yüzde 75’inin kalitesiz Çin malı olduğunu söyledi.

Kalitesiz Çin mallarına karşı uygulanan anti damping vergisinden kurtulmak isteyen uyanık tüccarların ilginç bir yolla ürünleri Türkiye’ye soktukları ortaya çıktı. Mobilya aksesuarları olarak tanımlanan Çin malı kulp, ray, elbise asansörü ve bağlantı elemanları gibi ürünleri Avrupa ve Amerika üzerinden Türkiye’ye getiren bazı firmalar, Mobilya Aksesuar Sanayicileri Derneği’nin (MAKSDER) çalışmaları sonucu tespit edildi. MAKSDER Başkanı Munis Tezbaşaran, önce bu işin Yunanistan üzerinden gerçekleştiğini, şimdi ise sahtekarların yeni rotasının İspanya olduğunu söyledi. Tezbaşaran’ın verdiği bir bilgiye göre, 2007’de İspanya’dan 113 ton ray getirilmiş. Bugün ise söz konusu rakam 3 bin 500 ton. Oysa İspanya’da ray üreten bir firma mevcut ve fiyatları çok pahalı olduğu için kimse yanına yanaşamıyor. İlk damping yasası çıktığında uyanıklar bu işi Yunanistan’dan gerçekleştiriyordu. Fakat şikayet sonucu Yunanistan’daki firmanın üretiminin olmadığı anlaşılmış. Çin’den getirilen kalitesiz ürünler Yunanistan’daki bir depoya getiriliyor, buradan da Avrupa malı diye Türkiye’ye sokuluyordu. Tezbaşaran, Avrupa malı diye piyasada dolaşan ürünlerin yüzde 75’inin Çin malı olduğunu söyledi. Bu türlü sahtekarlıklar sebebiyle yerli üreticinin zorlandığına ve bazılarının kapanma riskiyle karşı karşıya kaldıklarına dikkat çeken Tezbaşaran, kalitesiz ürünlerin Avrupa ve Amerika gibi sıkı gümrük kontrolleri olan ülkelerden bu kadar rahat ülkemize giriş yapmasını ise “Yabancılar Çin mallarının iç pazarda tüketilmeyeceğini bildiği için geçişlerine göz yumuyor.” şeklinde açıkladı. Yasa dışı yollarla getirilen ürünlerin farklı ülkelerden Türkiye’ye giriş yapmasının faturası da 1 cent. Tezbaşaran, “Adamlar kılıfını bulup ekstra maliyetleri göze alıyor. Ama bu ekstra maliyet çok komik bir rakam. Bir menteşenin maliyeti Çin’de 10 cent. Türkiye’de 18 cent. Dampingden dolayı Türkiye’ye farklı yollarla soktukları ürünlerde kayıpları ise 1,5 cent. Yani adamlar 10 cente değil de 11,5 cente getirmiş oluyorlar.” dedi. Sadece ray ve menteşeden dolayı Türkiye’nin vergi kaybı 100 milyon dolar.

Dış Ticaret Müsteşarlığı, 2004 yılında mobilya menteşesi üreten 5 firmanın girişimleri sonucu Çin’den getirilen mobilya aksesuarlarında anti damping vergisi uygulamasını başlattı. Çinli firmaların Türk yetkililerden gelen çağrıları görmezden gelmesi sonucu 2010 yılında ikinci dampinge karar verildi. Ancak bu kez Çin’in yanında Endonezya ve Malezya da anti damping vergisine dahil edildi. Ardından gözetim vergisi çıkarılarak birim fiyat konuldu. Ancak bu yaptırım da uyanık tüccarları kesmeyince ve firmaların her fırsatta bir yolunu bularak kalitesiz ürünleri Türkiye’ye sokmaları üzerine Gümrük Bakanlığı, İhtisas Gümrüğü uygulaması başlattı. Uzmanlar artık sınırdan giriş yapan Avrupa malı diye gösterilen tüm ürünleri inceleyerek Çin malı olup olmadığına karar verecek. Tezbaşaran yeni uygulamadan son derece umutlu olduklarını belirterek, bunun sonuçlarının ancak 6 ay sonra meyvelerini vereceğini söyledi.

42 FİRMA 6.500 KİŞİYİ İSTİHDAM EDİYOR
Mobilya sektörünün büyümesine paralel olarak mobilya aksesuarları sektörü de her geçen gün büyüyor. Geçen yıl 120 milyon dolarlık ihracat 600 milyon dolar da iç pazarda satış gerçekleştirdi. Türkiye, Almanya, Avusturya, İtalya ve İspanya ile rekabet ediyor. Ürün çeşitliliği bakımından dünyada 5. ciroda ise 7. sırada yer alıyor. Ancak Avrupa’daki ekonomik kriz yerli üreticiyi cesaretlendirdi ve son yıllarda Rusya ve Ortadoğu’nun yanında Batı’ya da mal satılmaya başlandı. Ancak markasız ürünlerde halen dünyanın en büyük üreticisi Çin. MAKSDER Başkanı Tezbaşaran, Türk üreticilerin markalı ürün üreterek global piyasada güçlü oyuncu olmak istediğini söyledi. Dernek üyesi 42 firma yaklaşık 6.500 kişiyi istihdam ediyor. Aynı firmaların ülke ekonomisine yıllık katkısı 720 milyon dolar.