Dünyanın gözü, Brexit sonrasındaki İngiltere’de…

Dünyadaki en büyük ekonomiler sıralamasında 2016’da beşinci sırada yer alan Birleşik Krallık, 23 Haziran 2016’da gerçekleştirilen tarihi referandumda AB’den ayrılma yönünde oy kullandı. Karar sonrasında belirsizlik sürecine giren ülke ekonomisinde, AB’den kesin olarak ayrılma tarihi olan 29 Mart 2019 sonrası merakla bekleniyor. Türkiye ise, bu süreçten sonra ekonomik büyüme hızının yavaşlayacağı, ihracatın düşeceği ve ithalatın ise pahalılaşacağı gibi olumsuz tahminlerin yapıldığı Birleşik Krallık ile ekonomik ilişkilerin daha da güçlendirilmesi yönündeki hedeflerini şimdiden belirlemiş durumda.

Britanya İmparatorluğu döneminde kapsadığı çok geniş coğrafya nedeniyle “üzerinde güneş batmayan imparatorluk” olarak anılan Birleşik Krallık, Avrupa’nın batısında, coğrafi olarak Büyük Britanya Adasının tamamını, İrlanda Adası’nın kuzey kısmını ve bazı diğer Britanya Adalarını kapsayan bir ülke. Ülkenin ismi, gerek ülke içinde, gerekse uluslararası camiada genellikle Birleşik Krallık olarak kullanılıyor. Ancak Büyük Britanya sözcüğü de zaman zaman Birleşik Krallık yerine kullanılabiliyor. Birleşik Krallık’ın kurucu unsurlarından oluşmuş, en gelişmiş ve kalabalık ülkesi olan İngiltere’nin ismi ise, birçok yabancı medya kuruluşunda ve zaman zaman da resmi kanallarda Birleşik Krallık ile aynı anlamda yer buluyor.

Birleşik Krallık; Galler, İngiltere, İskoçya ve Kuzey İrlanda olmak üzere dört devletten meydana gelmekte. Bu devletlerin, İrlanda Adası’ndaki Kuzey İrlanda hariç, hepsi Büyük Britanya adasında yer alıyor. Bunların haricinde krallığa ait irili ufaklı birçok ada var. Wight Adası, Lundy, Scilly Adaları, Anglesey ve Hebrid Adaları, Orkney Adaları ve Shetland Adaları bunlardan bazılarını oluşturuyor. Man Adası ve Manş Adaları (Jersey, Guernsey, Alderney ve Sark) coğrafi olarak krallığa bağlı olsa da, resmi açıdan özel statüleri var. Resmi olarak krallığın parçası sayılmasalar da monarka bağımlılar. Bu adaların bir diğer özelliği ise, Avrupa Birliği’ne dahil değiller.

Ülkenin genel demografik yapısı itibariyle küçük bir dünya olduğunu söylemek mümkün. 2011 verilerine göre Birleşik Krallık’ın yüzde 87’si beyazlardan, yüzde 7’si Asyalılardan ve yüzde 3’ü siyahilerden oluşuyor. Daha detaylı olarak baktığımızda ise ülkede 776 bin 600 kişiyle Hintliler’in en büyük azınlık olduğunu görüyoruz. Sırasıyla Polonyalılar, Pakistanlılar, İrlandalılar ve Almanlar diğer büyük azınlıklar. Birleşik Krallık’taki Türk nüfusu ise 100 binin biraz üzerinde.

Koloniler ve sömürgelerden bugünlere…

Birleşik Krallık’ın oluşumu I. Elizabeth dönemine dayanıyor. İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth 1588 yılında Avrupa’nın en güçlü donanması olan İspanyol Armada’sını yenilgiye uğratarak Britanya İmparatorluğunun temellerini attı. 17. yüzyılda giderek güçlenen İngiltere Kuzey Amerika’da koloniler kurdu. 1

707 yılında İngiltere ve İskoçya birleşerek Büyük Britanya Krallığını kurdular. 1800 yılında bu birliğe İrlanda’yı da katarak Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı kuruldu. 1837-1901 yılları arasında hüküm süren I. Victoria döneminde ise Birleşik Krallık, ‘üzerinde güneş batmayan’ Britanya İmparatorluğuna dönüştü. 1921’e gelindiğinde bu imparatorluk Hindistan, Kuzey Amerika, Orta Doğu, Avustralya ve Afrika dahil 36,6 milyon kilometrekarelik bir alanı kapsayıp 458 milyon kişilik bir nüfusa hükmediyordu ve nüfus bakımından dünyanın dörtte biri Britanya’nın egemenliği altında yaşıyordu.

20.yüzyılda imparatorluk yavaş yavaş çözülmeye başladı. 1922 yılında İrlanda bağımsızlığını kazandı. 1947 yılında Hindistan ve Pakistan bağımsız ülke haline geldi. 1948 yılında Birleşik Krallık Filistin’den geri çekildi. Bunu 20. yüzyıl boyunca sayısız ülkeler izledi. 1997 yılında Hong Kong’un bağımsızlığını kazanması Birleşik Krallık’ın sömürge imparatorluğunun en son parçası olarak görülebilir. Birleşik Krallık’ın eski sömürgeleri günümüzde İngiliz Milletler Topluluğu çatısı altında ekonomik ve siyasi işbirliği yapıyor.